Nông sản Việt Nam nhiều, ngon, nhưng thường rơi vào cảnh “được mùa mất giá” vì không bảo quản được lâu. Thu hoạch xong mà không tiêu thụ kịp thì dễ hư hỏng, giá rớt, nông dân chịu thiệt.
Lúc này, công nghệ sấy khô nông sản trở thành một giải pháp cực kỳ quan trọng. Không chỉ giúp giữ được chất lượng và kéo dài thời gian bảo quản, sấy khô còn giúp nâng tầm giá trị sản phẩm – từ bán tươi rẻ tiền sang sản phẩm chế biến cao cấp, dễ vận chuyển, dễ xuất khẩu.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ vì sao sấy khô là “chìa khóa” để nông sản Việt đi xa hơn, bền vững hơn.
MỤC LỤC
Thực trạng nông sản Việt Nam trước bài toán bảo quản và chế biến
Việt Nam là quốc gia có thế mạnh về nông nghiệp, sản xuất được rất nhiều loại trái cây, rau củ, nông sản quanh năm. Thế nhưng, phần lớn nông sản vẫn tiêu thụ dưới dạng tươi sống, dễ hư hỏng và khó bảo quản lâu. Điều này khiến hàng triệu tấn nông sản mỗi năm bị hư hao, giảm chất lượng hoặc phải bán với giá rất thấp vì không tiêu thụ kịp.
Trong mùa vụ, không ít loại nông sản như xoài, thanh long, vải thiều bị bán tháo với giá chỉ vài ngàn đồng một ký, gây thiệt hại lớn cho nông dân. Nguyên nhân chính là thiếu công nghệ sau thu hoạch, đặc biệt là công nghệ bảo quản và chế biến.
Hầu hết nông dân phải bán sản phẩm ngay sau khi thu hoạch, phụ thuộc vào thương lái, dẫn đến tình trạng bị ép giá. Không chỉ vậy, nông sản tươi khó có thể đáp ứng tiêu chuẩn về độ tươi, độ ẩm và vệ sinh an toàn thực phẩm để tham gia thị trường xuất khẩu.
Tất cả những điều này cho thấy một thực tế đáng lo: nếu không có giải pháp bảo quản và chế biến hiệu quả, nông sản Việt rất khó nâng cao giá trị và cạnh tranh với sản phẩm của các nước khác.
Công nghệ sấy khô nông sản? Phân loại và nguyên lý hoạt động
Công nghệ sấy khô nông sản là quá trình dùng nhiệt hoặc tác động vật lý để loại bỏ nước trong nguyên liệu, giúp kéo dài thời gian bảo quản, giảm trọng lượng và tăng giá trị sản phẩm. Thay vì bán tươi dễ hư hỏng, nông sản sau khi sấy có thể bảo quản hàng tháng mà vẫn giữ được mùi vị, màu sắc và dưỡng chất. Đây là một khâu quan trọng trong chuỗi giá trị nông sản hiện đại.
Hiện nay, các công nghệ sấy khô phổ biến gồm: sấy nhiệt, sấy lạnh, sấy thăng hoa, sấy vĩ ngang đảo chiều gió.
- Máy sấy nhiệt đối lưu là phương pháp thông dụng nhất, sử dụng nhiệt độ 50–80°C để làm bay hơi nước. Dòng máy sấy nhiệt đối lưu hoặc sấy vĩ ngang giúp làm khô nhanh, phù hợp với nguyên liệu như khoai, nghệ, sắn…
- Máy sấy vĩ ngang đảo chiều gió cho phép luồng khí nóng đảo chiều liên tục, giúp sấy đều hai mặt nguyên liệu, hạn chế cháy cạnh và khô không đều – rất hiệu quả với nguyên liệu dạng lát hoặc hạt.
- Máy sấy lạnh hoạt động ở nhiệt độ thấp (25–50°C), giữ nguyên màu sắc, hương vị và dinh dưỡng – đặc biệt phù hợp cho trái cây như xoài, chuối, dâu hoặc dược liệu nhạy cảm với nhiệt. Tuy thời gian sấy lâu hơn nhưng chất lượng đầu ra vượt trội, dễ đạt chuẩn xuất khẩu.
- Máy sấy thăng hoa là công nghệ cao cấp nhất, làm đông nguyên liệu sau đó hút chân không để nước thăng hoa từ thể rắn sang hơi. Phương pháp này giữ nguyên cấu trúc, chất lượng gần như không đổi, thường dùng cho dược liệu hoặc sản phẩm giá trị cao như nhân sâm, đông trùng hạ thảo.
Việc lựa chọn đúng công nghệ sấy phù hợp với loại nguyên liệu và mục tiêu kinh doanh sẽ giúp tối ưu chất lượng sản phẩm, tiết kiệm chi phí và tăng sức cạnh tranh cho nông sản Việt.
Vì sao công nghệ sấy khô là giải pháp then chốt nâng cao giá trị nông sản?
Công nghệ sấy khô nông sản được xem là giải pháp then chốt để nâng cao giá trị nông sản vì giúp kéo dài thời gian bảo quản, giữ chất lượng sản phẩm và giảm tổn thất sau thu hoạch.
Thay vì bán tươi với giá thấp, nông dân có thể chế biến thành sản phẩm sấy khô như xoài sấy dẻo, mít sấy giòn… có giá trị gấp nhiều lần. Ví dụ, xoài tươi chỉ khoảng 10.000–15.000đ/kg, nhưng xoài sấy lạnh có thể bán tới 150.000đ/kg nhờ giữ được màu sắc và hương vị tự nhiên.
Ngoài ra, sản phẩm sấy khô dễ vận chuyển, đóng gói, phù hợp với tiêu chuẩn xuất khẩu, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế. Nhờ đó, nông sản Việt không chỉ bán được giá cao hơn mà còn xây dựng được thương hiệu bền vững.
Ứng dụng thực tế và câu chuyện thành công nhờ công nghệ sấy
Công nghệ sấy khô nông sản không chỉ là lý thuyết trong các mô hình chế biến hiện đại, mà đã và đang mang lại kết quả rõ rệt cho nhiều nông hộ, hợp tác xã và doanh nghiệp trên khắp cả nước.
Một hợp tác xã trồng xoài đã đầu tư máy sấy lạnh SUNSAY để chế biến xoài sấy dẻo. Trước đây, xoài chín rộ thường phải bán tháo với giá 7.000–9.000đ/kg, nhưng sau khi đưa vào chế biến sấy lạnh, sản phẩm được đóng gói hút chân không, bán ra thị trường với giá 140.000–160.000đ/kg. Doanh thu hợp tác xã tăng gấp 3 lần chỉ sau 6 tháng.
Tại Lâm Đồng, một cơ sở trồng atiso đã áp dụng máy sấy nhiệt đối lưu để sấy khô bông atiso và thân cây làm trà thảo dược. Nhờ giữ được màu sắc tự nhiên và hương thơm đặc trưng, sản phẩm không chỉ được tiêu thụ mạnh tại thị trường nội địa mà còn được đối tác Hàn Quốc đặt hàng xuất khẩu đều đặn hàng tháng.
Cũng trong nhóm ứng dụng hiệu quả, nhiều hộ nông dân ở Bắc Kạn đã dùng máy sấy để sấy nghệ – những loại nông sản trước đây phụ thuộc nhiều vào nắng trời. Việc sấy bằng công nghệ giúp họ chủ động sản xuất quanh năm, nâng cao chất lượng và giảm công lao động.
Lựa chọn công nghệ và máy sấy phù hợp cho từng loại nông sản
- Trái cây mềm, dễ thâm như xoài, chuối, dâu, mít: Sử dụng công nghệ sấy lạnh để giữ màu sắc tươi, vị ngọt tự nhiên và độ dẻo. Phù hợp để tạo ra sản phẩm có giá trị cao, hướng đến xuất khẩu và phân khúc cao cấp.
- Củ và lát chứa tinh bột như khoai, nghệ, sắn, bí đao: Dùng sấy nhiệt đối lưu có đảo chiều gió để sấy nhanh, khô đều, không cháy cạnh. Thích hợp cho sản lượng lớn, tiết kiệm nhiên liệu và vận hành ổn định.
- Rau, lá thảo dược như atiso, tía tô, hương nhu, trà hoa: Lựa chọn sấy lạnh hoặc sấy nhiệt thấp (35–45°C) để bảo toàn tinh dầu, hương thơm và màu sắc tự nhiên. Phù hợp cho sản xuất trà thảo mộc, dược liệu chất lượng cao.
- Hạt và nông sản khô như tiêu, cà phê, bắp, đậu phộng: Áp dụng máy sấy nhiệt đối lưu hoặc máy sấy vĩ ngang để rút ngắn thời gian sấy, đảm bảo độ khô đồng đều. Phù hợp với nguyên liệu có cấu trúc chắc và độ ẩm thấp.
- Dược liệu và sản phẩm cao cấp như nhân sâm, đông trùng hạ thảo: Sử dụng công nghệ sấy thăng hoa để giữ nguyên cấu trúc, dưỡng chất và độ ẩm cực thấp. Đây là lựa chọn lý tưởng cho sản phẩm hướng đến thị trường cao cấp hoặc xuất khẩu.
Liên hệ để được tư vấn và báo giá
Chúng tôi hiểu rằng mỗi khách hàng đều có những băn khoăn riêng khi đầu tư máy sấy. Đừng ngần ngại chia sẻ với SUNSAY! Hãy cho chúng tôi biết về quy mô sản xuất, loại sản phẩm bạn cần sấy (trái cây, lúa gạo, thủy sản…), chúng tôi sẽ giúp bạn tìm ra giải pháp phù hợp nhất. Nếu cần, đội ngũ kỹ thuật sẵn sàng đến tận nơi khảo sát miễn phí, giúp bạn an tâm hơn khi quyết định.
Với hơn 10 năm kinh nghiệm, SUNSAY cam kết đồng hành cùng bạn, mang đến giải pháp sấy hiệu quả và tiết kiệm nhất.
Để được tư vấn chi tiết, hãy truy cập website: dryer.vn hoặc liên hệ ngay số Hotline (Zalo): 0935 995 035 hoặc qua số tổng đài: 094 110 8888 để được hỗ trợ.
Thông tin chi tiết về máy sấy sẽ được cập nhật trong quá trình tư vấn, trao đổi. Chính vì thế, đừng ngại ngần mà hãy liên hệ ngay với chúng tôi nhé!
